هارنس چیست؟ هارنس کوهنوردی، وسیله‌ای است که به دور بدن کوهنورد بسته می‌شود و در صورت سقوط، نیروی وارده را به‌طور یکنواخت بر روی بدن توزیع و از آسیب‌های جدی جلوگیری می‌کند و در فعالیت‌هایی مانند کوهنوردی، سنگ‌نوردی، یخ‌نوردی و کار در ارتفاع استفاده می‌شود.

هارنس چیست؟

هارنس کوهنوردی، وسیله‌ای است که از آن برای اتصال فرد به یک نقطه ثابت یا متحرک استفاده می‌شود و معمولا در فعالیت‌هایی، مانند کوهنوردی، صخره‌نوردی، سنگ‌نوردی، کار در ارتفاع و برخی ورزش‌های خاص کاربرد دارد. به عبارت ساده‌تر، هارنس کوهنوردی یک نوع کمربند ایمنی است که برای حفظ ایمنی فرد  و جلوگیری از خطرات کوهنوردی در هنگام انجام کار در ارتفاع یا فعالیت‌های پرخطر طراحی شده است. قیمت هارنس کوهنوردی به ویژگی‌ها، کاربردها و برندهای آن بستگی دارد.

سایت www.rei.com درباره اجزای هارنس کوهنوردی اینگونه نوشته است:

Alpine/mountaineering harnesses: These offer all-season versatility. Lightweight, adjustable leg loops for easy on and off. Typical features:

• Fully adjustable leg loops and waistbelt: Either auto or manual double-back; allow easy on and off.
• 4 or fewer gear loops: For carrying a minimal amount of gear; won’t interfere with a pack.
• Thin material: Designed to be worn easily with a pack. Thin material also creates a smaller and more packable harness that might not necessarily be worn the entire day.
• Thin belay loop: Saves weight; on some models, it is even completely removed from the harness, and one must belay/rappel from the waistbelt and leg loop.
• Haul loop: For carrying up a second rope.

هارنس‌های آلپاین/کوهنوردی: این نوع هارنس‌ها دارای قابلیت استفاده در تمام فصل‌ها هستند. طراحی سبک‌وزن و حلقه‌های قابل تنظیم پا برای پوشیدن و درآوردن آسان. ویژگی‌های معمول این هارنس‌ها شامل موارد زیر است:

• حلقه‌های کاملاً قابل تنظیم پا و کمربند کمر: به صورت خودکار یا دستی با قابلیت قفل دوگانه؛ امکان پوشیدن و درآوردن آسان را فراهم می‌کند.
• 4 حلقه یا کمتر برای تجهیزات: برای حمل حداقل تجهیزات طراحی شده‌اند و با کوله‌پشتی تداخل ندارند.
• مواد نازک: برای پوشیدن راحت با کوله‌پشتی طراحی شده است. مواد نازک همچنین باعث می‌شود که هارنس کوچک‌تر و قابل بسته‌بندی‌تر باشد و لزوماً نیازی به پوشیدن آن در تمام طول روز نباشد.
• حلقه حمایت نازک: برای کاهش وزن طراحی شده است؛ در برخی مدل‌ها این حلقه به طور کامل حذف شده و باید عملیات حمایت/فرود را از کمربند و حلقه پا انجام داد.
• حلقه حمل: برای حمل یک طناب دوم در نظر گرفته شده است.

انواع هارنس

هارنس‌ها انواع مختلفی دارند که هر کدام برای کاربرد خاصی طراحی شده است. در ادامه، انواع مختلف هارنس را بررسی خواهیم کرد.

انواع هارنس بر اساس آناتومی بدن

یکی از روش‌های رایج تقسیم‌بندی هارنس‌ها، بر اساس آناتومی بدن است. از این منظر، هارنس‌ها به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند.

• هارنس مردانه: این هارنس‌ها برای بدن مردان طراحی شده‌اند و معمولا پد کمری پهن‌تری دارند و نسبت دور پا به دور کمرشان در مقایسه با این اندازه در هارنس‌های زنانه بیشتر است
• هارنس زنانه: هارنس‌های زنانه با توجه به آناتومی بدن زنان طراحی شده‌اند و معمولا دارای پد کمری باریک‌تر و نسبت دور پا به دور کمر کمتری نسبت به هارنس‌های مردانه هستند
• هارنس کودک: هارنس‌های کودک برای کودکان طراحی شده‌اند و دارای اندازه و شکل متناسب با بدن کودکان هستند

انواع هارنس بر اساس نوع فعالیت

روش دیگر تقسیم‌بندی هارنس‌ها، بر اساس نوع فعالیتی است که در آن استفاده می‌شوند. از این منظر، هارنس‌ها را می‌توان به دسته‌های زیر تقسیم کرد.

• هارنس سنگ‌نوردی: این هارنس‌ها برای صعودهای ورزشی و باشگاهی طراحی شده‌اند و معمولا دارای وزن سبک و طراحی ساده‌ای هستند. در مقاله  تجهیزات سنگ نوردی به طور کامل توضیح داده شده است.
• هارنس سنتی: این هارنس‌ها برای صعودهای سنتی و چند طول طناب طراحی شده‌اند و معمولا حلقه‌های اضافی برای اتصال تجهیزات دارند
• هارنس آلپاین: این هارنس‌ها برای کوهنوردی‌های فنی و چند روزه طراحی شده‌اند و معمولا دارای ویژگی‌هایی، مانند پدهای ضخیم‌تر و راحت‌تر هستند
• هارنس دیواره‌نوردی: این هارنس‌ها برای صعودهای طولانی‌مدت روی دیواره‌های بلند طراحی شده‌اند و معمولا ویژگی‌هایی، مانند حلقه‌های اضافی برای حمل تجهیزات و سیستم‌های تعلیق راحت‌تر دارند
• هارنس یخ‌نوردی: این هارنس‌ها برای یخ‌نوردی و درای‌تولینگ طراحی شده‌اند و معمولا دارای پدهای ضخیم‌تر و نقاط اتصالی برای ابزارهای یخ‌نوردی هستند
• هارنس دره‌نوردی: این هارنس‌ها برای دره‌نوردی و کار در محیط‌های آبی طراحی شده‌اند و معمولا ویژگی‌هایی، مانند زهکشی سریع و مقاومت در برابر آب برای آن‌ها در نظر گرفته شده
• هارنس غارنوردی: این هارنس‌ها برای غارنوردی طراحی شده‌اند و معمولا مقاومت در برابر سایش و حلقه‌های اضافی برای اتصال به تجهیزات غارنوردی از ویژگی‌های آن‌هاست
• هارنس کار در ارتفاع: این هارنس‌ها برای کار در ارتفاع در صنایع مختلف طراحی شده‌اند و معمولا مقاومت بالا و دوام طولانی‌مدت دارند

اجزای هارنس

هارنس با توزیع نیروی ناشی از سقوط بر روی بدن، از آسیب‌دیدن کوهنورد جلوگیری می‌کند. هر هارنس از اجزای مختلفی تشکیل شده که هرکدام نقش مهمی در عملکرد آن دارند. اجزای اصلی هارنس کوهنوردی عبارت‌اند از:

• کمربند (Waist Belt): این قسمت اصلی‌ترین بخش هارنس است و به دور کمر بسته می‌شود. کمربند باید به‌خوبی به بدن فیت شود تا از سر خوردن هارنس جلوگیری کند
• حلقه‌های پا (Leg Loops): این حلقه‌ها به دور پاها بسته می‌شوند و به توزیع نیرو در هنگام سقوط کمک کرده و از بالا رفتن هارنس در هنگام صعود نیز جلوگیری می‌کنند
• حلقه‌های اتصال (Attachment Points): این حلقه‌ها برای اتصال کارابین و طناب به هارنس کوهنوردی استفاده می‌شوند. حلقه‌های اتصال، انواع مختلفی دارند که هر کدام برای کاربرد خاصی طراحی شده‌اند
• حلقه حمایت (Belay Loop) : بزرگترین حلقه و اصلی‌ترین نقطه اتصال برای کارابین، حلقه حمایت است
• حلقه‌های ابزار (Gear Loops) : از حلقه‌های ابزار برای حمل کارابین، ابزارهای حمایت و سایر تجهیزات استفاده می‌شود
• حلقه سینه (Chest Loop) : حلقه سینه در برخی هارنس‌ها وجود دارد و برای ایجاد یک نقطه اتصال اضافی و توزیع بهتر نیرو مورد استفاده قرار می‌گیرد
• حلقه پشتی (Back Loop) : در برخی هارنس‌ها وجود دارد و برای حمل کیسه‌های حمل تجهیزات استفاده می‌شود
• پدها: برخی هارنس‌ها دارای پدهایی هستند که کاربردشان در جهت افزایش راحتی و کاهش فشار بر روی بدن است
• سگک‌ها: برای تنظیم اندازه هارنس کوهنوردی و بستن آن استفاده می‌شوند
• نوارهای تقویت‌کننده: از این نوارها برای افزایش استحکام و دوام هارنس استفاده می‌شود

به نقل از سایت ellis-brigham.com درباره استفاده صحیح از هارنس:

Hold the harness by the waist belt with the belay loop positioned front and centre. Check that there are no twists in the belay or leg loops. The two leg loops should hang underneath with their buckles (if any) placed towards the front outside of the thigh. Step in. The waist belt should sit snuggly over the hips, at a similar height to a backpack hip belt – harnesses aren’t worn slouchy. Tighten the waist buckle (being sure to double back if necessary). Relax or tighten the rear risers if the leg loops feel overly high or sloppily low. Then tighten any leg buckles to get a snug fit.

هارنس را از کمربند دور کمر گرفته و مطمئن شوید حلقه حمایت (belay loop) در جلوی بدن و در مرکز قرار دارد. بررسی کنید که پیچ‌خوردگی در حلقه حمایت یا حلقه‌های پا وجود نداشته باشد. دو حلقه پا باید در پایین آویزان باشند و سگک‌های آن‌ها (در صورت وجود) در قسمت جلویی و بیرونی ران قرار بگیرند. حالا پاها را وارد حلقه‌ها کنید.کمربند باید محکم و درست روی استخوان‌های لگن قرار بگیرد — درست مثل کمربند یک کوله‌پشتی. هارنس نباید شُل پوشیده شود. سگک کمربند را محکم ببندید (در صورت نیاز آن را دوباره از داخل بند عبور دهید تا ایمن شود). در صورتی که حلقه‌های پا بیش از حد بالا یا پایین به نظر می‌رسند، بندهای پشتی (rear risers) را تنظیم کنید. در پایان، سگک‌های حلقه‌های پا را سفت کنید تا کاملاً فیت و راحت باشند.

کاربردهای هارنس

هارنس کوهنوردی، وسیله‌ای ایمنی است که در فعالیت‌هایی با احتمال بالای خطر سقوط، کاربردی بسیاری دارد. از این وسیله در ورزش‌هایی، مثل کوهنوردی و صخره‌نوردی برای اتصال کوهنورد به طناب و جلوگیری از سقوط؛ کار در ارتفاع، از جمله نصب و تعمیر ساختمان‌ها برای محافظت در برابر سقوط؛ کار در صنایع مختلف، مثل نفت، گاز و پتروشیمی برای انجام کارهای تعمیراتی و بازرسی در ارتفاع؛ ورزش‌های هوایی، مثل پاراگلایدر و چتربازی برای اتصال فرد به پاراگلایدر یا چتر ؛ عملیات نجات و امداد برای دسترسی به افراد گرفتار در ارتفاع و انتقال ایمن آن‌ها و برخی فعالیت‌های تفریحی، مثل دره نوردی و غارنوردی برای حفظ ایمنی استفاده می‌شود.

مزایای استفاده از هارنس کوهنوردی

تا الان هارنس را شناختید و از کاربردهای آن مطلع شدید؛ اما استفاده از هارنس کوهنوردی چه مزایایی دارد؟ در ادامه به این مزایا خواهیم پرداخت.

• ایمنی بالا: مهم‌ترین مزیت هارنس، افزایش ایمنی فرد در برابر سقوط است. در صورت سقوط، هارنس، نیروی ناشی از سقوط را جذب کرده و از آسیب‌های جدی به بدن جلوگیری می‌کند
• توزیع نیروی سقوط: هارنس به گونه‌ای طراحی شده که نیروی ناشی از سقوط را به‌طور یکنواخت بر روی بدن توزیع کند و از وارد آمدن فشار بیش‌ازحد به یک نقطه خاص جلوگیری کند
• جلوگیری از آسیب‌های جدی: استفاده از هارنس، خطر آسیب‌های جدی، مانند شکستگی استخوان‌ها، آسیب‌های نخاعی و آسیب‌های داخلی را به‌شدت کاهش می‌دهد
• آزادی عمل: هارنس به فرد اجازه می‌دهد تا با آزادی عمل بیشتری کار کند و مانع از محدود شدن حرکات او نمی‌شود
• کاهش اضطراب: استفاده از هارنس باعث کاهش اضطراب و افزایش اعتمادبه‌نفس در فرد می‌شود، زیرا فرد می‌داند که در صورت سقوط، هارنس از او محافظت خواهد کرد
• افزایش بهره‌وری: با استفاده از هارنس، کارگران می‌توانند با خیالی آسوده و بدون نگرانی از سقوط، به کار خود ادامه دهند و در نتیجه بهره‌وری آن‌ها افزایش می‌یابد

استفاده از هارنس در بسیاری از صنایع و فعالیت‌ها الزامی است و رعایت استانداردهای ایمنی را تضمین می‌کند.

نحوه بستن هارنس و استفاده از آن

نحوه صحیح بستن و استفاده از هارنس بسیار مهم است. زیرا اگر هارنس به‌درستی بسته نشود، ممکن است در حین استفاده باز شود و جان فرد را به خطر بیندازد.

هارنس کوهنوردی باید به اندازه کافی تنگ باشد تا حرکت نکند، اما نه آنقدر تنگ که باعث ناراحتی شود.

برای استفاده از هارنس، ابتدا کمربند هارنس را دور کمر خود ببندید و سگک آن را محکم کنید. مطمئن شوید که فشار کمربند به‌طور مساوی توزیع شده باشد و هیچ قسمتی از آن شل نباشد.

سپس حلقه‌های پا را دور پاهای خود ببندید و سگک‌های آن‌ها را محکم کنید. حلقه‌های پا باید به اندازه کافی بالا قرار بگیرند تا از سر خوردن هارنس جلوگیری کنند.

کارابین را به حلقه حمایت (Belay Loop) هارنس کوهنوردی متصل کنید. حلقه حمایت معمولا بزرگ‌ترین حلقه روی هارنس است.

یادتان باشد که حتما قبل از شروع کار، تمام اتصالات هارنس را مجددا بررسی کنید تا از محکم‌بودن آن‌ها مطمئن شوید.

نحوه انتخاب هارنس سایز مناسب

انتخاب سایز مناسب هارنس یکی از مهم‌ترین عوامل برای اطمینان از ایمنی شما در هنگام فعالیت‌هایی، مانند کوهنوردی، کار در ارتفاع و ورزش‌های هوایی است. هارنسی که خیلی تنگ یا خیلی گشاد باشد، نمی‌تواند به‌درستی از شما محافظت کند.

هنگام انتخاب سایز مناسب هارنس نکات مهم زیر را رعایت کنید:

• همیشه قبل از خرید، هارنس را امتحان کنید تا مطمئن شوید که سایز آن برای شما مناسب است
• هر برند هارنس، جدول سایز بندی مخصوص به خود را دارد. قبل از خرید، حتما جدول سایز‌بندی را با دقت مطالعه کنید
• هارنس باید وزن شما را به‌طور یکنواخت بر روی بدنتان توزیع کند
• هارنس نباید حرکت شما را محدود کند و باید به شما اجازه دهد تا آزادانه حرکت کنید
• اگر اندازه شما بین دو سایز قرار گرفت، بهتر است سایز بزرگ‌تر را انتخاب کنید تا مطمئن شوید هارنس به اندازه کافی تنگ است

شما می توانید از بهترین فروشگاه اینترنتی لوازم کوهنوردی، هارنس کوهنوردی را خریداری کنید.

مراحل تست اندازه هارنس کوهنوردی

حال این سوال پیش می‌آید که چگونه سایز هارنس کوهنوردی مناسب خود را پیدا کنیم. هنگام خرید هارنس، باید تست اندازه را انجام دهید؛ به این صورت که:

هارنس را کاملا ببندید، طوری که کمربند و حلقه‌های پا محکم باشند؛ اما نه آنقدر تنگ که باعث ناراحتی شما شود. در حالت‌های مختلف، مانند ایستادن، نشستن، خم‌شدن به جلو و عقب حرکت کنید. هارنس باید در تمام این حالات راحت باشد و به‌خوبی فیت بدن شما شود.

بین بدن شما و هارنس باید فضای کافی وجود داشته باشد تا بتوانید لباس زیر و لباس گرم بپوشید. با این حال، این فضا نباید آنقدر زیاد باشد که هارنس در هنگام سقوط حرکت کند.

حلقه حمایت (Belay Loop) باید در جلوی بدن شما قرار بگیرد و به‌راحتی قابل دسترسی باشد. حلقه‌های پا نیز باید به اندازه کافی بالا قرار بگیرند تا از سر خوردن هارنس جلوگیری کنند.

پس از بستن هارنس، باید بتوانید به‌راحتی نفس بکشید. اگر احساس تنگی نفس می‌کنید، هارنس شما ممکن است خیلی تنگ باشد. در ضمن، هارنس نباید حرکت شما را محدود کند. شما باید بتوانید به‌راحتی دست‌ها و پاهای خود را حرکت دهید.

برخی حرکات دینامیک، مانند پرش را نیز امتحان کنید تا مطمئن شوید هارنس کاملا به بدن شما چسبیده است.

نگهداری و مراقبت از هارنس کوهنوردی

برای اطمینان از اینکه هارنس شما همیشه در بهترین شرایط ممکن قرار دارد و به‌خوبی از شما محافظت می‌کند، رعایت نکات زیر ضروری است:

بازرسی دوره‌ای

به‌طور مرتب هارنس خود را از نظر هرگونه آسیب، سایش، پارگی، تغییر رنگ یا بوی نامطبوع بررسی کنید. دوخت‌ها را با دقت بررسی کنید تا از محکم‌بودن آن‌ها اطمینان حاصل کنید. عملکرد سگک‌ها و اتصالات را نیز آزمایش کنید تا مطمئن شوید به‌درستی کار می‌کنند. بررسی پدهای هارنس از نظر ساییدگی و پارگی نیز مهم است.

شست‌وشو

همیشه دستورالعمل‌های مربوط به شست‌وشو را که توسط سازنده هارنس ارائه شده، مطالعه کنید. برای شستن هارنس از آب سرد و شوینده ملایم استفاده کنید. هارنس را پس از شست‌وشو در سایه و به دور از منابع حرارتی خشک کنید.

نگهداری

هارنس را در مکانی خشک و خنک و دور از تماس با مواد شیمیایی، روغن‌ها و حلال‌ها نگاه دارید. هارنس را نباید به‌مدت طولانی تا بزنید، زیرا ممکن است به الیاف آن آسیب برسد.

در ضمن، قرار دادن هارنس در معرض نور مستقیم خورشید نیز باعث آسیب‌دیدگی آن می‌شود.

تعمیرات

در صورت مشاهده هرگونه آسیب به هارنس، آن را برای تعمیر به افراد متخصص یا نمایندگی‌های مجاز بسپارید. یادتان باشد که قطعات آسیب‌دیده هارنس باید تعویض شوند، نه تعمیر. هرگز از چسب یا نخ برای تعمیر هارنس استفاده نکنید.

تاریخ انقضا

تاریخ تولید و انقضای هارنس کوهنوردی را بررسی کنید. بسیاری از هارنس‌ها دارای تاریخ انقضای مشخص هستند. پس از گذشت تاریخ انقضا، حتی اگر هارنس ظاهرا سالم به نظر می‌رسد، حتما آن را دور بینداید و یک هارنس دیگر بخرید.

خرید هارنس از فروشگاه اورامان شاپ

اورامان شاپ یکی از فروشگاه‌های معتبر در زمینه فروش تجهیزات کوهنوردی و کمپینگ و ابزار فنی کوهنوردی است. اگر قصد خرید هارنس کوهنوردی از این فروشگاه را دارید، می‌توانید به سایت فروشگاه مراجعه کنید و در صورتی که درباره خرید لوازم خود شک دارید، با شماره تلفن‌های فروشگاه تماس بگیرید تا کارشناسان اورامان شاپ، شما را راهنمایی کنند. در پایان از شما دعوت می کنیم تا مقاله بهترین چراغ پیشانی کوهنوردی و بهترین دستکش کوهنوردی را نیز مطالعه نمایید.

سوالات متداول

1- هارنس کوهنوردی چیست و چه کاربردهایی دارد؟

هارنس کوهنوردی، وسیله‌ای است که به دور بدن کوهنورد بسته می‌شود و در صورت سقوط، نیروی وارده را به‌طور یکنواخت بر روی بدن توزیع و از آسیب‌های جدی جلوگیری می‌کند. هارنس کوهنوردی برای افزایش ایمنی در فعالیت‌هایی مانند کوهنوردی، صخره‌نوردی، غارنوردی، یخ‌نوردی، و حتی کار در ارتفاع استفاده می‌شود. این وسیله با توزیع نیرو به صورت یکنواخت، از آسیب در هنگام سقوط جلوگیری می‌کند و همچنین امکان اتصال تجهیزات و طناب‌ها را فراهم می‌کند.

2- چگونه می‌توان سایز مناسب هارنس را انتخاب کرد؟

برای انتخاب سایز مناسب، باید هارنس را امتحان کنید و مطمئن شوید که کمربند و حلقه‌های پا به درستی و محکم روی بدن قرار می‌گیرند، اما باعث ناراحتی نمی‌شوند. جدول سایزبندی هر برند را مطالعه کنید و حرکاتی مانند نشستن و پرش را امتحان کنید تا مطمئن شوید که هارنس کاملاً به بدن شما فیت است و آزادی حرکت را محدود نمی‌کند.

3- چگونه از هارنس کوهنوردی نگهداری کنیم؟

برای نگهداری هارنس، باید آن را به صورت دوره‌ای از نظر سایش، پارگی، یا آسیب بررسی کنید. با استفاده از آب سرد و شوینده ملایم شست‌وشو دهید و در سایه خشک کنید. هارنس را در مکانی خشک و دور از نور مستقیم خورشید و مواد شیمیایی نگه دارید. همچنین، تاریخ انقضا را بررسی کنید و در صورت پایان عمر مفید، آن را تعویض کنید.