وبلاگ آموزشی

8 تاثیر کوهنوردی بر دیسک کمر (مثبت و منفی) که باید بدانید!

تأثیر کوهنوردی بر دیسک کمر

کوهنوردی از یک‌ سو می‌تواند مزایای زیادی به‌ همراه داشته باشد و به تقویت عضلات کمر و شکم که در نهایت به حمایت بهتر از دیسک‌ها منجر می‌شود، کمک کند؛ اما ازسوی‌دیگر می‌تواند فشار زیادی روی دیسک‌ها وارد کند. مسیرهای ناهموار و شیب‌دار، به‌ویژه در کوهستان‌ها، می‌توانند به دیسک‌های کمر فشار بیشتری بیاورند. این فشار ممکن است باعث تشدید درد و ناراحتی در افرادی شود که از مشکلات دیسک رنج می‌برند. در این مقاله به بررسی 8 تاثیر کوهنوردی بر دیسک کمر شامل تأثیرات مثبت و منفی خواهیم پرداخت و راه‌های کاهش تأثیرات منفی آن را بررسی خواهیم کرد. تا انتها با ما همراه باشید.

آیا کوهنوردی برای دیسک کمر ضرر دارد؟

آیا کوهنوردی برای دیسک کمر ضرر دارد؟ کوهنوردی به‌عنوان یک فعالیت ورزشی محبوب می‌تواند تأثیرات متفاوتی روی دیسک کمر داشته باشد. برای افرادی که از مشکلات دیسک کمر رنج می‌برند، این سؤال مطرح می‌شود که آیا این فعالیت می‌تواند به تشدید درد و ناراحتی منجر شود یا خیر. دیسک کمر که به‌عنوان دیسک بین مهره‌ای نیز شناخته می‌شود، می‌تواند به‌دلایل مختلفی مانند نشستن‌های طولانی، تحرک‌نداشتن یا حتی فعالیت‌های نادرست ورزشی آسیب ببیند.

کوهنوردی به‌عنوان یک فعالیت بدنی چالش‌برانگیز می‌تواند به تقویت عضلات کمر و بهبود وضعیت فیزیکی کمک کند؛ اما درعین‌حال ممکن است فشارهایی بر دیسک‌های کمر وارد کند که برای افرادی با مشکلات دیسک مضر باشد. ما به بررسی مزایا و معایب این فعالیت خواهیم پرداخت و نکات مهمی را که باید درنظر گرفته شوند، توضیح خواهیم داد.

آیا کوهنوردی برای دیسک کمر ضرر دارد

به نقل از سایت climbing در این مورد:

Low-back pain is more common than you might think among climbers. It starts as a nuisance— maybe only a pain you feel while driving to the crag or after a hard day’s climbing. Then it builds and starts to ache throughout the day, and eventually can limit your climbing.
کمردرد در بین کوهنوردان شایع تر از آن چیزی است که فکر می کنید. این به عنوان یک مزاحم شروع می شود – شاید فقط دردی که هنگام رانندگی به سمت صخره یا پس از یک روز سخت کوهنوردی احساس می کنید. سپس ایجاد می شود و در طول روز شروع به درد می کند و در نهایت می تواند صعود شما را محدود کند.

تأثیرات مثبت کوهنوردی بر دیسک کمر

تأثیرات مثبتتوضیحات
تقویت عضلات کمرعضلات قوی‌تر به حمایت از دیسک‌ها کمک کرده و از آسیب‌دیدگی جلوگیری می‌کنند.
بهبود انعطاف‌پذیریافزایش دامنه حرکتی کمر و کاهش خطر آسیب‌دیدگی از طریق حرکات کششی.
کاهش استرسفعالیت در طبیعت باعث کاهش استرس و بهبود روحیه می‌شود.
بهبود وضعیت بدنیافزایش قدرت و استقامت بدنی که به کاهش دردهای مزمن کمر کمک می‌کند.

در ادامه به تأثیرات مثبتی که کوهنوردی می‌تواند بر دیسک کمر داشته باشد، خواهیم پرداخت:

تقویت عضلات کمر

کوهنوردی می‌تواند به تقویت عضلات کمر و حمایت از دیسک‌ها کمک کند. عضلات قوی‌تر می‌توانند فشار را بهتر تحمل و از آسیب‌دیدگی جلوگیری کنند. این تقویت عضلانی به‌خصوص در نواحی شکم و کمر، می‌تواند به پایداری بهتر بدن در حین فعالیت‌های فیزیکی کمک کند و ریسک آسیب‌دیدگی را کاهش بدهد. به‌همین‌دلیل، تمرینات تقویتی قبل‌از شروع کوهنوردی توصیه می‌شود. همچنین، تقویت عضلات پا و ران نیز می‌تواند باعث بهبود عملکرد در حین کوهنوردی شود.

بهبود انعطاف‌پذیری

این ورزش می‌تواند به افزایش انعطاف‌پذیری و دامنه حرکتی کمر کمک کند. انعطاف‌پذیری بیشتر می‌تواند باعث کاهش خطر آسیب‌دیدگی شود. در واقع با انجام حرکات کششی و تمرینات مناسب قبل و بعداز کوهنوردی می‌توان به بهبود وضعیت کمر و کاهش تنش‌های عضلانی کمک کرد. این موضوع به‌ویژه برای افرادی که به‌طور مداوم در حال نشستن هستند، اهمیت دارد؛ به‌عنوان‌مثال، انجام حرکات کششی برای عضلات کمر و پاها قبل‌از شروع کوهنوردی می‌تواند به کاهش تنش و افزایش انعطاف‌پذیری کمک کند.

بهبود انعطاف‌پذیری

کاهش استرس

فعالیت در طبیعت و کوهنوردی می‌تواند به کاهش استرس و بهبود روحیه کمک کند که به‌ویژه برای افرادی که با مشکلات دیسک کمر مواجه هستند، اهمیت دارد. این تأثیرات مثبت روانی باعث بهبود کیفیت زندگی افراد می‌شوند و تاثیر کوهنوردی را بر دیسک کمر تعادل می‌بخشند. در واقع، ارتباط با طبیعت و دورشدن از محیط‌های شهری می‌تواند به آرامش ذهن و روح کمک کند و احساس خوشحالی و رضایت را افزایش بدهد.

بهبود وضعیت بدنی

کوهنوردی باعث بهبود وضعیت بدنی و افزایش قدرت و استقامت می‌شود که این امر می‌تواند به کاهش دردهای مزمن کمر کمک کند. با افزایش قدرت بدنی، فرد می‌تواند فعالیت‌های روزمره را با راحتی بیشتری انجام بدهد و از بروز مشکلات کمر جلوگیری کند. به‌علاوه، این فعالیت می‌تواند به بهبود وضعیت قلبی و عروقی نیز کمک کند و درنتیجه به سلامت کلی بدن بیفزاید.

به نقل از سایت wooridulhospital.wordpress.com درباره تاثیر کوهنوردی بر ستون فقرات :

When climbing up a mountain, the lumbar becomes bent forward, and when coming down from a mountain, the lumbar becomes bent backward. In both cases, it is better to straighten the lumbar as much as possible. Strides should be around the width of the shoulder and the eyes should be pointed forward. Another important thing is the choice of shoes. In order to prevent unexpected accidents during mountain climbing , as well as reducing the load imposed on joints and the spine by your body weight, select light weight hiking boots or sneakers with non-slip soles of around 2.5cm height.

هنگام بالا رفتن از کوه، کمر به سمت جلو خم می‌شود و هنگام پایین آمدن از کوه، کمر به سمت عقب خم می‌شود. در هر دو حالت، بهتر است تا حد امکان کمر را صاف نگه دارید. قدم‌ها باید به عرض شانه برداشته شوند و نگاه به سمت جلو باشد. نکته مهم دیگر، انتخاب کفش مناسب است. برای جلوگیری از حوادث غیرمنتظره در حین کوهنوردی و همچنین کاهش فشار وارد بر مفاصل و ستون فقرات به دلیل وزن بدن، کفش‌های کوهنوردی سبک یا کتانی‌هایی با کفی ضد لغزش و ارتفاع حدود ۲.۵ سانتی‌متر انتخاب کنید.

تأثیرات مثبت کوهنوردی بر دیسک کمر

به نقل از سایت theclimbingdoctor.com درباره ارتباط دیسک کمر و کوهنوردی اینگونه نوشته است:

Climbers typically have healthy spines. However despite having a healthy physically active lifestyle, intervertebral discs starting to degenerate as we age. On top of that, high training volumes (especially repetitive landing from boulder problems) and prolonged sitting can increase loads on the intervertebral disks in the spine. This does not mean that you should stop bouldering and no longer sit at your desk job, as that may leave you depressed and penniless.

But what it does mean is that you should take care in learning how to properly land from bouldering problems and be mindful of your sitting posture. Nowadays the postural problems, one of the risk factors of disc degeneration can be seen in younger adults especially among university students also due to sedentary lifestyle.1,2

کوهنوردان معمولاً ستون فقرات سالمی دارند. با این حال، علی‌رغم داشتن یک سبک زندگی فعال و سالم، دیسک‌های بین‌مهره‌ای با افزایش سن شروع به تحلیل رفتن می‌کنند. علاوه بر این، حجم بالای تمرینات (به‌ویژه فرودهای مکرر پس از حل مشکلات بولدرینگ) و نشستن طولانی‌مدت می‌تواند فشار بیشتری بر دیسک‌های بین‌مهره‌ای ستون فقرات وارد کند. این به این معنا نیست که باید بولدرینگ را کنار بگذارید یا دیگر پشت میز کار خود ننشینید، زیرا ممکن است این کار شما را افسرده و بی‌پول کند.

اما به این معناست که باید یاد بگیرید چگونه به درستی پس از بولدرینگ فرود بیایید و به حالت نشستن خود توجه داشته باشید. امروزه مشکلات وضعیتی، که یکی از عوامل خطر تحلیل دیسک است، در بزرگسالان جوان، به‌ویژه در میان دانشجویان دانشگاه، به دلیل سبک زندگی کم‌تحرک دیده می‌شود.

تأثیرات منفی کوهنوردی بر دیسک کمر

تأثیرات منفیتوضیحات
فشار بر دیسک‌هامسیرهای ناهموار و شیب‌دار می‌توانند فشار زیادی بر دیسک‌های کمر وارد کنند.
خطر آسیب‌دیدگیسقوط یا زمین‌خوردن می‌تواند باعث آسیب به دیسک‌ها و ستون فقرات شود.
نداشتن آمادگی بدنیضعف عضلانی و کمبود انعطاف‌پذیری می‌تواند خطر آسیب را افزایش دهد.
حرکت‌های ناگهانیانجام حرکات سریع و ناگهانی می‌تواند به کمر فشار آورده و موجب درد شود.

کوهنوردی علاوه‌بر مزایایی که دارد، می‌تواند چالش‌هایی را نیز به‌دنبال داشته باشد، در ادامه به این چالش‌ها و معایب خواهیم پرداخت:

تأثیرات منفی کوهنوردی بر دیسک کمر

فشار بر دیسک‌ها

کوهنوردی در مسیرهای ناهموار و با شیب‌های تند می‌تواند فشار زیادی بر دیسک‌های کمر وارد کند. این فشار ممکن است باعث تشدید درد و ناراحتی در ناحیه کمر شود. این فشار به‌ویژه در افرادی که دارای مشکلات دیسک قبلی هستند، می‌تواند به آسیب‌های جدی‌تری منجر شود. به‌همین‌دلیل، افرادی که از مشکلات دیسک کمر رنج می‌برند، باید با احتیاط بیشتری به این فعالیت بپردازند و در صورت نیاز از تجهیزات حمایتی استفاده کنند. همچنین، انتخاب مسیرهای مناسب و هموار می‌تواند به کاهش این فشار کمک کند.

خطر آسیب‌دیدگی

سقوط یا زمین‌خوردن در حین کوهنوردی می‌تواند عواقب وخیمی به‌ویژه در مسیرهای دشوار که تاثیر کوهنوردی بر دیسک کمر را به‌شدت افزایش می‌دهد، داشته باشد. خطر آسیب‌دیدگی در این شرایط به‌شدت افزایش می‌یابد و این آسیب‌ها می‌تواند شامل کشیدگی عضلات، آسیب به دیسک‌ها یا حتی شکستگی استخوان‌ها باشد؛ بنابراین، آگاهی از خطرات و اتخاذ تدابیر احتیاطی، از جمله استفاده از تجهیزات ایمنی، ضروری است. همچنین، یادگیری تکنیک‌های صحیح کوهنوردی می‌تواند به کاهش خطر آسیب‌دیدگی کمک کند.

خطر آسیب‌دیدگی  تاثیر کوهنوردی بر دیسک کمر

نداشتن آمادگی بدنی

افرادی که به‌طور منظم ورزش نمی‌کنند، ممکن است در حین کوهنوردی دچار آسیب‌دیدگی شوند. ضعف عضلانی و نداشتن انعطاف‌پذیری می‌تواند خطر آسیب‌دیدگی را افزایش بدهد. در واقع، قبل‌از شروع کوهنوردی مهم است که بدن را با تمرینات مناسب آماده کنید تا از بروز مشکلات جلوگیری شود. تمرینات تقویتی و کششی می‌توانند به افزایش قدرت و انعطاف‌پذیری کمک کنند؛ به‌عنوان‌مثال، تمرینات یوگا و پیلاتس می‌تواند به بهبود انعطاف‌پذیری و تقویت عضلات مرکزی کمک کند.

حرکت‌های ناگهانی

در حین کوهنوردی ممکن است نیاز به انجام حرکت‌های ناگهانی باشد که این امر می‌تواند به دیسک کمر فشار وارد کند؛ به‌عنوان‌مثال، اگر فرد بخواهد به‌طور ناگهانی تعادل خود را حفظ یا از مانعی عبور کند، ممکن است حرکتی غیرطبیعی انجام بدهد که به کمر آسیب برساند. این حرکات ناگهانی به‌ویژه اگر فرد از نظر جسمانی آمادگی کافی نداشته باشد، می‌توانند به آسیب‌های جدی منجر شوند؛ بنابراین، یادگیری تکنیک‌های صحیح حرکت و حفظ تعادل در حین کوهنوردی بسیار مهم است.

تأثیرات منفی کوهنوردی بر دیسک کمر
تاثیر کوهنوردی بر دیسک کمر

راه‌های کاهش تأثیرات کوهنوردی بر دیسک کمر

برای کاهش تأثیرات منفی کوهنوردی بر دیسک کمر، رعایت نکات زیر می‌تواند مفید باشد:

استفاده از تجهیزات مناسب

انتخاب کفش‌های مناسب و کوله‌پشتی با طراحی صحیح می‌تواند فشار بر کمر را کاهش بدهد. کفش‌ کوهنوردی باید دارای زیره مناسب و پشتیبانی کافی باشد تا از آسیب‌های احتمالی جلوگیری شود. همچنین، استفاده از کوله‌ پشتی‌ کوهنوردی با وزن متعادل و طراحی ارگونومیک می‌تواند به توزیع بهتر وزن کمک و فشار کمتری به کمر وارد کند. این تجهیزات به شما کمک می‌کنند تا راحت‌تر و با اطمینان بیشتری به کوهنوردی بپردازید. همراه داشتن لوازم مورد نیاز کوهنوردی یک روزه می تواند از آسیب های جدی پیشگیری نماید.

فروشگاه اورامان عرضه‌کننده انواع تجهیزات مناسب و باکیفیت کوهنوردی از جمله‌های کفش‌های کوهنوردی اورجینال و استاندارد است. قطعاً با خرید از این فروشگاه می‌توانید ورزش کوهنوردی را با کمترین آسیب دنبال کنید و از مزایای آن بهره‌مند شوید.

فروشگاه اورامان

آمادگی بدنی

قبل‌از شروع کوهنوردی، انجام تمرینات کششی و تقویتی برای کمر و سایر عضلات بدن ضروری است. این تمرینات می‌توانند به افزایش قدرت و انعطاف‌پذیری کمک و از بروز آسیب‌دیدگی جلوگیری کنند؛ به‌عنوان‌مثال، تمرینات تقویتی شکم و پشت می‌توانند به پایداری و حمایت از دیسک‌ها کمک کنند و خطر آسیب‌دیدگی را کاهش بدهند.

انتخاب مسیر مناسب

انتخاب مسیرهای هموار و با شیب ملایم می‌تواند به کاهش فشار بر کمر کمک کند. اجتناب از مسیرهای دشوار و ناهموار، به‌ویژه برای افرادی که دارای مشکلات دیسک کمر هستند، توصیه می‌شود. این انتخاب می‌تواند به کاهش خطر آسیب‌دیدگی و افزایش لذت از کوهنوردی کمک کند. همچنین، آشنایی با مسیرها و شرایط جوی می‌تواند به شما در برنامه‌ریزی بهتر و انتخاب مسیرهای مناسب کمک کند.

استراحت کافی

در حین کوهنوردی، به‌طور منظم استراحت کنید تا از خستگی و فشار بیش‌ازحد جلوگیری شود. استراحت‌های کوتاه می‌توانند به بهبود عملکرد و کاهش درد کمک کنند. همچنین در زمان استراحت می‌توانید حرکات کششی انجام بدهید تا عضلاتتان شل شوند و از تنش‌های عضلانی جلوگیری به عمل بیاید. استراحت کافی به شما این امکان را می‌دهد که با انرژی بیشتری به ادامه مسیر بپردازید و از لذت کوهنوردی بهره‌مند شوید. دقت کنید علاوه بر استراحت باید بهترین غذا برای کوهنوردی یک روزه را همراه داشته باشید. اگر مدت بیشتر از یک روز هم کوهنوردی می کنید حتما غذای کافی و مناسب را با خود داشته باشید.

مشاوره با پزشک

اگر دارای مشکلات دیسک کمر هستید، قبل‌از شروع کوهنوردی با پزشک خود مشورت کنید. پزشک می‌تواند نکات لازم را به شما بگوید و به شما کمک کند تا با اطمینان بیشتری به فعالیت‌های ورزشی بپردازید. همچنین ممکن است پزشک تمرینات خاصی را برای تقویت کمر و کاهش دردهای شما توصیه کند. این تمرینات می‌توانند به بهبود وضعیت دیسک‌ها و کاهش خطر آسیب‌دیدگی کمک کنند.

کاهش تأثیرات کوهنوردی بر دیسک کمر

سخن پایانی

تاثیر کوهنوردی بر دیسک کمر می‌تواند مثبت یا منفی باشد. اگرچه این فعالیت می‌تواند به بهبود سلامت عمومی کمک کند؛ اما برای افرادی که مشکلات دیسک کمر دارند، باید با احتیاط انجام شود.

با رعایت نکات ایمنی و آمادگی بدنی می‌توان از مزایای کوهنوردی بهره‌مند شد و خطرات آن را به حداقل رساند. به یاد داشته باشید که هر فردی شرایط بدنی خاص خود را دارد و آنچه برای یک نفر مفید است، ممکن است برای دیگری مناسب نباشد؛ بنابراین، همواره به نیازها و محدودیت‌های بدن خود توجه کنید و از کوهنوردی به‌عنوان یک راه برای بهبود سلامت و کیفیت زندگی بهره‌مند شوید. با خرید تجهیزات کوهنوردی از اورامان بیش‌از نیمی از مسیر را به سلامت طی خواهید کرد!

سوالات متداول

1. تاثیر کوهنوردی بر دیسک کمر چیست؟

کوهنوردی می‌تواند برای افرادی که مشکلات دیسک کمر دارند، در صورت رعایت اصول ایمنی و انتخاب مسیرهای مناسب، مفید باشد. با این حال، توصیه می‌شود قبل از شروع، با پزشک مشورت کرده و تمرینات تقویتی لازم را انجام دهید.

2. چگونه می‌توان فشار کوهنوردی بر دیسک کمر را کاهش داد؟

برای کاهش فشار بر دیسک کمر، استفاده از تجهیزات مناسب مانند کفش‌های استاندارد و کوله‌پشتی ارگونومیک، انجام تمرینات تقویتی پیش از کوهنوردی، انتخاب مسیرهای هموار و استراحت‌های منظم در طول مسیر ضروری است.

3. آیا کوهنوردی می‌تواند به بهبود وضعیت دیسک کمر کمک کند؟

بله، کوهنوردی با تقویت عضلات کمر و بهبود انعطاف‌پذیری می‌تواند به حمایت بهتر از دیسک‌ها و کاهش دردهای مزمن کمک کند. با این حال، باید این فعالیت با احتیاط و تحت شرایط مناسب انجام شود.

4. آیا کوهنوردی برای کسانی که کمردرد خفیف دارند مناسب است؟

بله، کوهنوردی می‌تواند برای افرادی با کمردرد خفیف مناسب باشد، به شرطی که از تجهیزات مناسب استفاده کرده و تمرینات تقویتی قبل از فعالیت انجام دهند. البته بهتر است قبل از شروع، با پزشک مشورت شود تا از ایمنی و مناسب بودن این فعالیت اطمینان حاصل کنید.

5. چه نوع کفشی برای کاهش فشار به کمر در هنگام کوهنوردی توصیه می‌شود؟

استفاده از کفش‌های کوهنوردی با زیره مناسب و طراحی ارگونومیک که از پشتیبانی کافی برخوردار باشند، توصیه می‌شود. این نوع کفش‌ها کمک می‌کنند تا فشار کمتری به کمر وارد شود و از آسیب‌های احتمالی جلوگیری شود. همچنین، کفش‌هایی که قابلیت جذب ضربه دارند، انتخاب بهتری هستند.

7 دیدگاه در “8 تاثیر کوهنوردی بر دیسک کمر (مثبت و منفی) که باید بدانید!

  1. شقایق واعظی گفت:

    به عنوان فرد تازه‌کار، آیا کوهنوردی برای دیسک کمر ضرر دارد؟ چه کفش‌هایی انتخاب کنم تا فشار کمتری به دیسک‌هایم وارد شود؟ گزینه مناسبی پیشنهاد می‌دهید؟ کوهنوردی برای دیسک کمر

  2. علی حسینی گفت:

    خیلی ممنون از مقاله مفیدتون! من همیشه به کوهنوردی علاقه داشتم، اما به‌دلیل مشکلات دیسک کمر، نمی‌دونستم آیا می‌تونم این فعالیت رو ادامه بدم یا نه. نکاتی که درباره کاهش فشار بر دیسک کمر و استفاده از تجهیزات مناسب گفتید، خیلی کمک‌کننده بود. به نظرتون انجام تمرینات تقویتی مثل پیلاتس قبل از شروع کوهنوردی می‌تونه موثر باشه؟ اگر پیشنهادی برای مسیرهای هموار و مناسب دارید، خوشحال می‌شم راهنمایی کنید.

  3. رضا کریمی گفت:

    سلام و خسته نباشید بابت مقاله مفیدتون! نکاتی که درباره تأثیر مثبت کوهنوردی بر دیسک کمر گفتید، خیلی جالب بود. من همیشه فکر می‌کردم که کوهنوردی برای افرادی که مشکلات کمر دارن، خطرناکه، ولی الان متوجه شدم که با رعایت اصول درست، حتی می‌تونه به بهبود وضعیت هم کمک کنه. آیا فروشگاه اورامان برای افراد مبتدی هم تجهیزات خاصی رو پیشنهاد می‌ده؟ ممنون می‌شم بیشتر توضیح بدید.

  4. نازنین شریفی گفت:

    مقاله بسیار خوبی بود! من قبلاً تجربه کوهنوردی داشتم و متأسفانه به‌دلیل نداشتن آمادگی بدنی، دچار دردهای شدید کمر شدم. پیشنهادتون برای استفاده از کفش‌ها و کوله‌پشتی استاندارد خیلی کاربردیه. فقط می‌خواستم بپرسم آیا استفاده از عصای کوهنوردی می‌تونه فشار کمتری به کمر وارد کنه؟ همچنین، چه تمریناتی رو برای تقویت عضلات شکم و کمر قبل از کوهنوردی پیشنهاد می‌کنید؟

  5. داوود زارعی گفت:

    برای کسی که تازه می‌خواهد کوهنوردی را شروع کند و مشکل کمر درد دارد، چگونه می‌توان فشار ناشی از مسیرهای ناهموار را کاهش داد؟ کوهنوردی و دیسک کمر

  6. ژینا سرافراز گفت:

    آیا در خصوص تاثیر کوهنوردی بر کمر، مطالعاتی انجام شده که نتیجه‌گیری معتبری داشته باشد؟ خصوصاً در افراد با سابقه دیسک؟ نقش متخصصین در این بررسی چقدر است؟ کوهنوردی و دیسک کمر

  7. سمیرا سلطانی گفت:

    اثر کوهنوردی بر شکم چیست؟ آیا می‌تواند به تقویت شکم و بهبود دیسک کمر کمک کند؟ چه تمریناتی می‌توانند این اثربخشی را افزایش دهند؟ تاثیر کوهنوردی بر شکم

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *